در تاسیسات ساختمانی به منظور جلوگیری از اتلاف انرژی و متعاقبا اتلاف سوخت دستگاه‌ها ، مخازن ، لوله‌ها و کانال‌ها و نیز جلوگیری از یخ زدگی احتمالی ازطریق وجود رطوبت و… بایستی عایق کاری تاسیسات صورت بپذیرد. دستگاه‌ها، مخازن ، لوله‌ها و کانال‌هایی که نیاز به عایق کاری در بخش عایق کاری تاسیسات دارند، شامل موارد زیر می‌باشد:
- لوله‌های آبگرم کننده (رفت و برگشت)
- لوله‌های آب سردکننده (رفت و برگشت)
- لوله‌های بخار و برگشت کندانسیت
- لوله‌های رفت آب گرم مصرفی و برگشت آب گرم مصرفی
- لوله‌های آب آشامیدنی (به منظور جلوگیری از ایجاد کندانس)
- لوله‌های سوخت رسانی مایع
- منابع انبساط (باز و بسته)
- مبدل‌های حرارتی (مخزن کویل‌دار ، دوجداره و لوله و پوسته‌ای و …)
- دیگ‌ها (بخار و آبگرم و روغن و …)
- دودکش دیگ‌ها
- کانال‌های هوارسانی (هوای گرم و هوای سرد)
عایق تاسیسات چیست؟
عایق کاری تاسیسات ساختمان، یکی از مهمترین گام‌ها در ساختمان سازی و بازسازی ساختمان‌ها می‌باشد که در چند دهه اخیر توجه بسیاری به آن شده است و از اهمیت بالایی برخوردار است. در چند دهه اخیر با توجه به ضرورت بهینه‌سازی مصرف و افزایش حامل‌های انرژی و همچنین جلوگیری از هدر رفت انرژی، عایق کاری تاسیسات به‌صورت استاندارد در ساختمان‌ها اهمیت بسیاری پیدا کرده است.
نوع عایق کاری و شیوه اجرای آن در ساختمان‌های نوسازی متنوع است و با عایق مورد استفاده در بازسازی ساختمان‌ها تفاوت‌هایی دارد که در این بخش باتوجه به نیاز و شرایط شما عایق انتخاب می‌شود. به عنوان مثال عملیات عایق کاری دیوارهای خارجی ساختمان به صورت دائمی انجام می‌شود. زیرا به علت اجرای نما که بر روی آن قرار می‌گیرد، نمی‌توان عایق را از قسمت بیرونی ساختمان نصب کرد.
به‌طورکلی عایق کاری تاسیسات ساختمان‌ها با هدف جلوگیری از نفوذ عامل یا عوامل مشخصی از فضای بیرونی به فضای داخلی ساختمان و یا خروج از آن انجام می‌گیرد. همانطور که در ابتدا گفته شد، امروزه عایق‌ها بسته به کاربرد و نیاز ساختمان‌ها برای کنترل صدا، کنترل دما، کنترل کندانس، جلوگیری از هدر رفتن انرژی و بهینه‌سازی مصرف، جلوگیری از نفوذ رطوبت و حفظ ایمنی و… به کار برده می‌شوند. از همین‌رو عایق کاری تاسیسات در دسته‌بندی‌های حرارتی، رطوبتی، صوتی و… قرار می‌گیرد. حال در ادامه به بررسی عملیات عایق کاری تاسیسات پرداخته خواهد شد.
از قدیم تا به امروزاستفاده از سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی در محیط‌های مسکونی و ساختمان‌ها، مخازن و دیگ‌های بخار و بویلر، چیلرها در محیط‌های صنعتی کاربرد گسترده‌ای دارند. نقطه مشترک بین تمام این تاسیسات، جلوگیری از هدر رفتن انرژی و ممانعت از جا به جایی و انتقال گرما و سرما به محیط بیرون می‌باشد. در هر یک از این موارد می‌توانید با عایق کاری تاسیسات تا حد زیادی از این هدررفتگی انرژی جلوگیری کنید. علاوه براینکه می‌بایست از هدر رفت انرژی جلوگیری شود، در برخی از آنها از نفوذ ذرات رطوبت نیز باید تا حد امکان جلوگیری شود.
در غیر این صورت نه تنها انرژی هدر خواهد رفت، بلکه خسارت‌های جانی و زیان‌باری نیز ممکن است در بر داشته باشد. عایق کاری تاسیسات به نوع خاصی از انواع عایق‌های حرارتی، رطوبتی و صوتی گفته می‌شود که به مجموعه آنها عایق تاسیسات گفته می‌شود. این عایق بر روی لوله‌ها و مخازن مختلف قرار می‌گیرند.
این عایق‌ها به صورت لوله‌ای و رولی و صفحات مسطح با مواد مختلفی تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرند، به عنوان مثال برای عایق کاری لوله‌ها بیشتر از نوع لوله‌ای و رول استفاده می‌شود و برای سقف مخازن از نوع مسطح و ورقه‌ای استفاده می‌کنند.
هدف از عایق کاری تاسیسات
عایق تاسیسات در هر زمینه‌ای فرایندی است که در طی آن از یک لایه عایق برای جلوگیری از اتلاف انرژی و نیز محافظت از تاسیسات مورد نظر درمقابل عوامل مخرب محیطی که در عالم طبیعت بصورت طبیعی و انسانی وجود دارد، مانند رطوبت، عوامل خورنده و اکسید کننده و… و همچنین حفظ تاسیسات در مقابل انواع صدمات مکانیکی انجام می‌شود. درواقع هدف اصلی از عایق تاسیسات جلوگیری از هدر رفت انرژی و کاهش هزینه‌های لازم برای تامین سوخت و انرژی مورد نیاز برای صنایع است.
زیرا روند کاری را کاهش می‌دهد. اگر عایق کاری تاسیسات درست و اصولی انجام شود، بین ۳۵ تا ۵۰ درصد از هزینه‌های مصرفی به منظور تامین انرژی در یک صنعت یا ساختمان تا حد قابل توجهی کاهش پیدا می‌کنند، که این کاهش اهمیت عایق کاری تاسیسات را دوچندان می‌کند. عایق کاری تاسیسات انواع مختلفی دارد ولی عموما عایق‌های حرارتی، برودتی، ضدرطوبت، ضد گرد و غبار و… پرکاربرد بوده و همگی آنها به منظور کاهش اتلاف انرژی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها انجام می‌شوند.
دسته‌بندی عایق‌ها ازنظر ساختار
- الیافی: سیلیکات آلومینیوم، پشم شیشه، پشم سنگ و…
- اسفنجی: پلی اورتان، الاستومرها، پلی استایرن و ….
- دانه‌ای: در ساختار عایق‌های رطوبتی معمولا مواد نفتی، قیر و پلاستیک به کار برده می‌شود.
انواع عایق در تاسیسات ساختمانی
عایق حرارتی تاسیسات
یکی از اصلی‌ترین موارد استفاده از مواد عایق در لوله‌ها و دیگ‌های بخار و همچنین سیستم‌های گرمایشی، جلوگیری از انتقال گرما به محیط سرد بیرون می‌باشد. عدم اجرای صحیح در این فرآیند و اصولی پیش نرفتن اینکار درنهایت منجر به هدر رفت انرژی و افزایش هزینه‌های اقتصادی و عدم دریافت کارایی مناسب از دستگاه مورد نظر می‌باشد. ازطرفی این قضیه راندمان کار را بسیار پایین می‌آورد.
به همین دلیل لازم است به روش‌های مختلف عایق کاری تاسیسات انجام شود. از رایج‌ترین انواع عایق‌های حرارتی می‌توان به عایق‌های نسوز اشاره کرد، زیرا مقاومت بالایی در محیط‌های بسیار گرم دارند. پشم شیشه، پشم سنگ، عایق‌های سرامیکی و سلولزی و عایق‌های نانو و الاستومری، همگی تحت عنوان عایق حرارتی می‌باشند. همگی این عایق‌ها گزینه‌هایی مناسب برای عایق‌های مورد استفاده جهت ممانعت از هدر رفت حرارت در تاسیسات می‌باشند.
علاوه‌بر این، برخی از مواد عایق مایع نیز در این زمینه وجود داشته و مورد استفاده قرار می‌گیرند، که به صورت رنگ و سیمان می‌باشند. عایق‌های رنگی با پمپ‌های مخصوص روی سطح مورد نظر قرار گرفته و پس از خشک شدن، سطح عایق می‌شود.
روکش فلزی تاسیسات
علاوه‌بر محافظت از تاسیسات در برابر انتقال حرارت، در بخش‌های صنعتی لازم است که بدنه مخازن و لوله‌ها دربرابر تماس با مواد خورنده نیز عایق کاری شوند. زیرا عدم عایق کاری منجر به تخریب در آنها می‌شود. به عبارت دیگر، جداره‌های بیرونی و داخلی تاسیساتی که با مواد خورنده در تماس هستند باید مقاومت بالایی داشته باشند. در این شرایط می‌توان از روکش‌های فلزی مخصوص که اغلب از جنس فولاد ضد زنگ می‌باشند استفاده می‌شود.
عایق صوتی
در محیط‌های صنعتی یا گاهی اوقات ساختمان‌های مسکونی شاهد این موضوع هستیم که، انتقال و جا به جایی سیال‌های مختلف از لوله‌ها و اتصالات سروصدای آزاردهنده‌ای ایجاد می‌کنند. به همین دلیل در بسیاری از مواقع از مواد عایق صوت برای مقابله با این شرایط استفاده می‌شود.
یکی از لزومه‌های عایق کاری، به عایق کاری موتورخانه در ساختمان‌ها برمی‌گردد. تا حتی‌الامکان از سروصداهای اضافی جلوگیری شود. به عنوان مثال، عایق‌های پلی اورتان، پشم شیشه و آکوستیک و پشم سرباره همگی از جمله مواردی هستند که برای این منظور در عایق صوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع عایق کاری تاسیسات ساختمان
عایق کاری لوله:
اکثر افراد عایق کاری تاسیسات ساختمان را به عنوان عایق کاری لوله‌ها می‌دانند. در این روش برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و یا اتلاف انرژی، از الیاف معدنی، روکش‌های آلومینیومی و… برای پوشاندن لوله‌ها و عایق کاری استفاده می‌شود. چنین عایق‌هایی برای کنترل دمای گرم و سرد بسیار مناسب هستند و در ساختمان سازی و صنعت کاربرد گسترده‌ای دارند.
لازم به ذکر است که استفاده از این عایق‌ها وابسته به شرایط بهره‌برداری و نوع نیاز شما می‌باشد. در این روش برای تقویت عایق آن را با ورقه‌های آلومینیومی و یا کاغذ کرافت می‌پوشانند. همچنین برای ایجاد سطح صاف و صیقلی، پوشش نهایی لوله‌ها که در معرض دید قرار دارد بسیار مهم بوده، درواقع با نوعی پارچه کرباس کاور می‌شود تا ظاهر مناسبی داشته باشد.
عایق کاری فلنج‌ها:
در پروسه عایق کاری تاسیسات ساختمان، عایق کردن فلنج‌های موجود در ساختمان، بخشی را به خود اختصاص داده است. عایق کردن این فلنج‌ها با مواد عایق رایج در اندازه‌های استاندارد، کمی دشوار است. به همین دلیل برای عایق کاری چنین بخش‌هایی از نوعی عایق پتویی با لایه کرباس و یا کاور پی وی سی استفاده می‌شود.
عایق کاری اتصالات:
عایق کردن اتصالات در ساختمان سازی را می‌توان یکی از مراحل مهم در عملیات عایق کاری تاسیسات ساختمان به ویژه در سیستم لوله‌کشی معرفی کرد. در این روش در بخش اتصال زانویی‌ها به لوله‌ها، معمولا از لایه عایق متناسب با ضخامت لوله‌ها استفاده می‌شود. ازطرفی در مواردی که اتصالات لوله‌ای با چند درجه آزادی انجام گیرد، ضخامت عایق مورد استفاده در محل اتصال زانویی بقدری بیشتر از دیگر بخش‌های لوله میإباشد. عایق‌های پیش ساخته به علت سهولت استفاده برای عایق کردن اتصالات گزینه‌ای مناسب بوده و امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
هزینه عایق کاری تاسیسات
همان طور که تا اینجا طبق این مقاله به موارد گوناگونی اشاره کردیم، نوع مواد عایق و شیوه عایق کاری دارای تنوع بسیار زیادی می‌باشند و به همین دلیل نرخ‌های ارائه شده برای آنها نیز با هم تفاوت دارد. پیش از عایق کاری متناسب با نوع و شیوه استفاده در عایق کاری، اطلاعات نسبت به هزینه‌ها برآورد می‌شود.
در حالت کلی هزینه‌های عایق کاری تاسیسات به نوع سطح مورد نظر برای نصب عایق، نوع مواد و شیوه نصب آنها و همچنین متراژ و اندازه و ابعاد مورد نظر در هر بخش بستگی دارد که همگی بر قیمت عایق کاری تاثیر دارند. علاوه‌بر این، برندهای مختلفی مواد عایق را تولید می‌کنند که قیمت آنها با توجه به داخلی یا خارجی بودن و نوع متریال بکار رفته و همچنین کیفیت آنها با هم تفاوت‌هایی خواهد داشت.
همچنین لازم به ذکر است که دستمزد نصاب در عایق کاری تاسیسات با توجه به میزان تخصص و مهارت آنها متفاوت بوده و نمی توان نرخ ثابت و مشخصی را برای این خدمات ارائه داد. برای استعلام قیمت و برآورد هزینه‌های عایق کاری تاسیسات می‌توانید با کارشناسان عایق دما ارتباط بگیرید و راهنمایی‌های لازم در این خصوص را از آنها دریافت کنید.
ارتباط با ما
جهت دریافت خدمات عایق کاری تاسیسات در ساختمان و صنایع مختلف می‌توانید از خدمات ویژه کادر عایق دما بهره ببرید. جهت اطلاع بیشتر از فعالیت‌های عای کاری در زمینه‌های مختلف می‌توانید ازطریق راه‌های ارتباطی موجود در سایت با ما در ارتباط باشید.
