آب بندی و عایق کاری مخازن فلزی

در حالت کلی مایعات موجود در مخزن‌های فلزی معمولا پس از مدتی دچار تغییر کیفیت یا کاهش حجم می‌شوند. اگر مایعات برای مدت زمان زیادی در مخزن ماندگار شوند یا به گونه‌ای شرایط نگهداری مخزن مطلوب نباشد، احتمال تغییر حجم و خصوصیات مایع وجود دارد. یکی از راهکارهایی که برای جلوگیری از چنین اتفاقاتی پیشنهاد می‌شود عایق کاری مخازن فلزی است. با انجام عایق کاری منبع ، کیفیت بالاتر رفته و یا کاهش حجم مایع تا حد زیادی کمتر خواهد شد و برای زمان‌های بیشتری می‌توان از مایع موجود ذخیره شده استفاده کرد.

عایق کاری مخازن فلزی یکی از مراحل مهم برای جلوگیری از اتلاف آب بشمار می‌رود و درصورت عدم آب بندی مخزن توسط مواد عایق کاری مناسب، بدیهی است که مقدار آب مصرفی بسیار بالا خواهد بود. با توجه به حفظ منابع توسط عایق‌ کاری، اتلاف انرژی کاهش یافته و صرفه اقتصادی بالاتر خواهد بود. از طرفی با دید محیط زیستی می‌توان به کاهش انتشار گاز گلخانه‌ای نیز اشاره کرد.

با عایق‌ کاری مخازن فلزی انتقال حرارت کاهش می‌یابد در نتیجه از یخ‌ زدگی مایع درون مخازن و یا گرم شدن آن جلوگیری می‌شود. از طرف دیگر نوعی از عایق وجود دارد که برای ضد حریق کردن مخازن فلزی کاربرد دارد. این عایق‌ها  با عنوان پوشش ضد حریق نیز امنیت مخزن را در برابر آتش‌سوزی و از بین رفتن مخزن و مایع درون آن نجات می‌دهند.

عایق کاری مخازن فلزی چگونه صورت می‌گیرد؟

همانطور که می‌دانید مخازن فلزی جزو قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین تجهیزات برای نگهداری مایعات از جمله آب بشمار می‌روند. برای مثال تانکرهای فلزی در پشت بام بسیاری از خانه و مناطق صنعتی دیده‌اید، به عنوان مهم‌ترین منابع نگهداری آب محسوب می‌شوند. از گذشته تا به امروز تلاش‌های گسترده‌ای برای پوشش سطح تانکرهای فلزی انجام شده و از مواد مختلفی نیز استفاده شده است.

در راستای این هدف معمولا عایق کاری مخازن فلزی به صورت خارجی انجام می‌شود و پوسته بیرونی تانکر با موادعایق پوشانده خواهد شد. در برخی مواد و استفاده‌های خاص، درون تانکر نیز توسط مواد شیمیایی به روش خاصی عایق کاری می‌شود. دلیل اینکار واکنش بعضی از مواد با یکدیگر است. زیرا تماس برخی از مواد صنعتی با فلز باعث ایجاد واکنش شیمیایی شده و به همین دلیل باید سطح داخلی تانکر نیز عایق کاری شود.

مواد عایق کاری مخازن فلزی

از مواد مختلفی برای عایق کاری مخازن فلزی استفاده می‌شود که ایزوگام از رایج‌ترین این گزینه‌ها برای عایق کاری است. زیرا ایزوگام به خوبی از انتقال رطوبت جلوگیری کرده و مقاومت نسبتا خوبی در برابر تغییرات دمایی از خود نشان می‌دهد. این روش که به قیرگونی هم معروف است می‌تواند تا حد زیادی از بدنه تانکر در برابر ضربات و فشارهای متعدد نیز محافظت کند. اما طی سال‌های اخیر مواد پلیمری توانسته‌اند محبوبیت زیادی بین صنایع گوناگون پیدا کنند.

یکی از کاربردهای این مواد پلیمری، عایق کاری مخازن فلزی است. با استفاده از مواد پلیمری امکان عایق کاری به دو صورت خارجی و داخلی وجود دارد. این مواد به خوبی می‌توانند سوراخ‌ها، ترک‌ها و شکاف‌ها و درزهای موجود را پر کنند. همچنین ترکیبات پلیمر آب‌گریز هستند و در تماس با آب واکنش شیمیایی نخواهند داشت. که این مورد جز ویژگی‌های این دسته از مواد عایق کاری شمرده می‌شود.

عایق نانو نوعی عایق مناسب برای مخازن فلزی است که  مقاومت بسیار خوبی در برابر حریق، رطوبت، باکتری و اشعه‌های فرابنفش دارند و به همین علت از این مواد به عنوان عایق برای موارد ویژه که حساسیت بالایی دارند استفاده می‌شوند. مخازنی که در محیط‌های صنعتی پر خطر استفاده می‌شوند با مواد نانو عایق کاری می‌شوند تا کارکنان و تجهیزات از خسارات و خطرات جانی و مالی در امان باشند.

پلی یورتان از دیگر موادی است که  طی چند سال گذشته جزو مواد پرکاربرد برای عایق کاری مخازن فلزی بوده است. به عبارتی مقاومت بالا در برابر اشعه‌ها و واکنش‌های شیمیایی و همچنین استقامت در برابر فرسایش و خراش جزو مهم‌ترین ویژگی‌های این ماده است. از دیگر مواد مصرفی برای عایق کاری مخازن فلزی می‌توان به پلی اوره و اپوکسی بیس فنول اشاره کرد که گزینه‌های مشابهی هستند. از دسته مواردی هستند که بنا به شرایط محیطی، کاربری و اهمیت پروژه می‌توانند به عنوان ماده عایق بندی تانکرها استفاده شوند.

انواع عایق جهت عایق کاری مخازن فلزی

• اولین گزینه عایق ‌کاری به روش سنتی، همان ایزوگام و قیرگونی می‌باشد. این نوع عایق زمان اجرای به نسبت طولانی دارد و باید زمان زیادی را به آن اختصاص داد. زیرا مشکل اساسی آن وجود ترکیبات آلی فرار است.
• از دیگر روش‌های عایق‌ کاری مخازن فلزی که برای پر کردن خلل و فرج داخلی مخازن و عدم نفوذ آب به خارج از مخزن استفاده می‌شود، بکارگیری از پودر پلیمری می‌باشد. این پودر پلیمری که اغلب بر پایه آکریلیک یا استایرن آکریلیک می ‌باشد با سیمان و آب ترکیب می‌شود و واکنش می‌دهد. نواقص و ترک‌های موجود در بدنه منابع را از بین برده و از آنجایی‌ که پودر پلیمری آب ‌گریز است با مایع درون آن هیچ‌ گونه واکنش نمی‌ دهد و عایق مناسبی برای اینکار می‌باشد.
• با توجه به پیشرفت فناوری نانو در عصر جدید، استفاده از عایق رطوبتی نانو می‌باشد که راهی دیگر برای عایق کاری مخازن فلزی می‌باشد. این نوع عایق مقاومت شیمیایی بالایی دارد. همچنین با محیط‌ زیست سازگاری بالا دارد. نیازی به تخریب عایق پیشین ندارد. آنتی باکتری و ضد اشعه است.
• در مواردی جهت عایق کاری مخزن آب فاضلاب از پوشش‌های اپوکسی بیس فنول A با پلی آمین به‌ عنوان سخت‌کننده استفاده می‌شود. زیرا عایق اپوکسی مقاومت شیمیایی بالایی دارد. علاوه‌بر آن باید مدنظر داشت که این عایق بر روی رطوبت اجرا نشود.
• کفپوش پلی یورتان‌ دو جزئی نیز برای حفاظت از مخازن آب استفاده می‌شود. این عایق مقاومت در برابر اشعه یو وی، مقاومت بالا در برابر خراش و فرسایش را دارد، انعطاف‌پذیر، مقاوم در برابر مواد شیمیایی و حرارتی می‌باشد. ویژگی‌های مثبت در این عایق سبب شده تا حفاظت خوبی از مخازن را به انجام برساند.
• پلی اوره نوعی دیگر از پوشش برای عایق کاری مخازن فلزی بویژه مخزن آب می‌باشد. کفپوش پلی اوره نسبت به پلی یورتان آب‌ گریزتر بوده و مقاومت بالاتری دارد. ازطرفی سازگار با محیط ‌زیست و غیر سمی می‌باشد. برای محافظت دربرابر خوردگی این ماده بر روی سطح اسپری می‌شود. نوعی از پوشش پلی اوره گرید 2060 برای عایق مخازن آب آشامیدنی مناسب و تهیه دیده شده است.

مزایای عایق کاری مخازن فلزی

خنثی‌سازی تاثیرات نور و تغییرات دمایی

بسیاری از مواقع تانکرها و منابع فلزی دائما در تیررس نور خورشید و در معرض آفتاب هستند. همچنین سطح آن‌ها در مقابل باران، برف و سرما حفاظ و پوششی ندارد و سبب می‌شود که تغییرات دمایی زیادی را تجربه ‌کنند. از آنجایی که فلز ضریب انتقال حرارت بسیار بالایی دارد، در نتیجه گرما یا سرما به سرعت به مایع درون تانکر منتقل می‌شود که می‌تواند باعث یخ زدگی، تبخیر، واکنش شیمیایی و افت کیفیت مایعات مورد استفاده شود. عایق کاری می‌تواند این اثرات منفی را کاهش داده و یا آنها را خنثی‌سازی کند.

جلوگیری از فرآیند زنگ زدگی

از دیگر الزامات عایق کاری مخازن فلزی جلوگیری از زنگ زدگی بدنه و سطح بیرونی تانکر است. بدنه تانکرها اگر همزمان در معرض رطوبت و هوا قرار بگیرند سریعا دچار زنگ زدگی و باعث می‌شود استقامت خود را از دست ‌دهند. همچنین زنگ زدگی باعث ورود ترکیبات فلز به درون آب یا مایع درون تانکر شده که باعث ایجاد تغییر در ماهیت و خواص آن‌ها و درنتیجه از دست دادن خواص اولیه و کاهش کیفیت می‌شود.

جلوگیری از تاثیرات متقابل محیطی

تعدادی از عایق‌ها وجود دارند که در محیط‌های زیرزمینی یا حتی در زمین دفن می‌شوند. در چنین شرایطی باید عایق کاری مخازن فلزی با حساسیت و دقت بیشتری انجام شود تا مایعات درون تانکر به بیرون نفوذ نکرده و همچنین رطوبت محیط یا مواد پیرامونی و حشرات مضر وارد تانکر نشوند. این فرآیند می‌تواند باعث تخریب تانکر یا آسیب‌های مختلف به محل دفن شود.

مقاوم‌سازی در برابر آتش

برخی از مواد عایق کاری مخازن فلزی خاصیت ضد حریق و آتش‌سوزی را دارند. گاهی تانکرها محل نگهداری سوخت‌ یا مواد اشتعال‌پذیر بوده که مستعد انفجار نیز هستند. این موارد نیازمند شرایط ایمنی زیادی هستند. بنابراین باید سطح خارجی تانکر با موادی عایق کاری شود که اجازه انتقال حرارت و اشتعال را به بدنه تانکر و مایع درون آن ندهند. بسیاری از محیط‌های صنعتی دارای چنین شرایطی هستند و برای افزایش ایمنی محیط کار و کارکنان، صاحابان مجموعه ملزم به عایق کاری مخازن فلزی هستند.

کاهش هدررفت انرژی و سرمایه

از مهم‌ترین مزایای عایق کاری مخازن فلزی صرفه‌جویی در انرژی است. زیرا به خوبی از هدر رفت انرژی و منابع جلوگیری خواهد کرد. جلوگیری از افت کیفیت مایع، کاهش تبخیر و یخ‌زدگی، عدم نیاز به اقدامات بازیابی مایع، عدم نیاز به تنظیم دمای مایع پس از خروج از تانکر و … از مواردی هستند که با انجام عایق کاری باعث کاهش هدر رفت سرمایه و زمان خواهد شد.

جمع بندی

عایق کاری مخازن فلزی یک راهکار اصولی برای صرفه‌جویی در هزینه‌های بهره‌برداری است. اگرچه این عملیات نیاز به بودجه و سرمایه اولیه خواهد داشت اما تاثیرات آن در بلندمدت باعث عودت هزینه و صرفه‌جویی بیشتر در سرمایه‌های مالی، زمانی و انسانی خواهد شد. انتخاب صحیح ماده برای عایق کاری مخازن فلزی باید با توجه به شرایط محیطی، تغییرات دمایی و جوی در طول سال، نوع مایع درون تانکر، اهمیت پروژه، میزان استفاده از تانکر و خطرات احتمالی مثل آتش یا تخریب بنا نظیر فرسایش یا زنگ‌زدگی انجام شود.

بهتر است قبل از انجام عایق کاری مخازن فلزی پیرامون جنس ماده و استفاده از مواد مختلف بررسی‌های کاملی داشته باشید و باتوجه به شرایط کاری نوع مناسبی را انتخاب کنید. بهتر است برای افزایش کیفیت بدون درنظر گرفتن سهولت کار و هزینه‌ها بهترین عایق را جهت عایق کاری مخازن فلزی انتخاب و استفاده کنید. به‌طورکلی مخازن فلزی از اهمیت بالایی برخوردارند و برای حفظ خصوصیات در آنها باید عایق کاری انجام شود. درخصوص عایق کاری مخازن فلزی، منبع دوجداره زیرمجموعه‌ای برای مخازن در این مطلب است که پیش‌تر به اهمیت عایق کاری منبع دوجداره پرداخته شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه موردنظر مراجعه شود.

ارتباط با ما

شما کاربران و همراهان عزیز، جهت دریافت خدمات عایق کاری مخازن فلزی و هر نوع خدمات دیگری مربوط به زمینه‌های مختلف عایق کاری، می‌توانید ازطریق راه‌های ارتباطی شرکت با ما در تماس باشید و درخواست‌های خود را به دست ما برسانید.