عایق حرارتی برودتی دو نوع از رایج‌ترین عایق در بین کاربران جهت استفاده در عایق کاری می‌باشد. در واقع هر دو نوع از این عایق‌ها، به عنوان عایق‌های انرژی شناخته می‌شوند. زیرا از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کنند. در این میان عایق‌های حرارتی از جنس‌های مختلف چون پشم شیشه، پشم سنگ و… ساخته شده‌اند.
همانطور که گفته شد نقش اصلی و کاربرد آنها مربوط به جلوگیری از هدر رفت انرژی گرمایی است. درمقابل عایق‌های برودتی نیز همین هدف را دنبال می‌کند، با این تفاوت که از هدر رفت انرژی سرمایشی در ساختمان جلوگیری می‌کند. بطورکلی می‌توان گفت که رایج‌ترین و معروف‌ترین عایق حرارتی برودتی، عایق‌های فومی هستند. نحوه عملکرد هریک از این عایق‌ها باتوجه به نوع و جنس متفاوت بوده و در ادامه به آنها بیشتر اشاره خواهد شد. هدف ما در این مقاله آشناسازی شما با عایق حرارتی برودتی می‌باشد. پس با ما همراه باشید.
خوب است برای اطلاع بیشتر بدانید که امروزه صادرات و تجارت انواع عایق حرارتی برودتی، باتوجه به کاربردهایی که در بخش صنعت دارد، مشخص می‌شود. درواقع یکی از روش‌های پیشرفت در حوزه اقتصادی و علم و صنعت ازطریق همین عایق حرارتی برودتی می‌باشد. شباهت‌های واضح بین این دو عایق در این است که هر دو عایق فومی، الاستومری و یا معدنی هستند. تفاوت اصلی آنها این است که عایق حرارتی برای وسیله گرمایشی کاربرد دارد و عایق برودتی در وسایل سرمایشی استفاده می‌شود. هر دو عایق‌ها در عایق کاری موتورخانه ساختمان به روش‌های مختلف بکار برده می‌شوند.
عایق برودتی چیست و انواع آن
برای جلوگیری از از نشت و هدر رفت سرما ازطریق وسایل سرمایشی در مناطق گرم، برای حفظ سرمایش موجود در محیط اعم از سردخانه‌ها و یا موارد مشابه، استفاده از عایق‌های برودتی ضروری می‌شود. متریال و مواد و الیاف‌های مورد استفاده با هدف جلوگیری از هدر رفت انرژی از تنوع بالایی برخوردار است. این نوع عایق‌ها از نظر درجه عایق بودن باهم تفاوت دارند. به عنوان مثال می‌توان این عایق‌ها را براساس فاکتورها طبق الیاف و مواد دسته‌بندی نمود. متداول‌ترین عایق حرارتی برودتی شامل موارد زیر است:
- عایق الاستومری
- فوم پلی‌اورتان
- پشم سنگ
- پشم شیشه
- و…
عایق الاستومری
یکی از پرکاربردترین انواع عایق‌ها که بیشتر مورد استفاده برای محیط‌های صنعتی و پالایشگاه‌ها در معرض استفاده عموم قرار می‌گیرند، عایق الاستومری می‌باشد. پیش‌تر درباره اینکه عایق الاستومری چیست صحبت کردیم. این عایق‌ها که از نیتریل فوم تولید می‌شوند، مقاومت بسیار بالایی در برابر نفوذ آب و رطوبت و همچنین حرارت دارند و همچنین ویژگی آنها شمار زیادی را دارد. عایق‌های الاستومری را می‌توان براساس شکل و ساختار و کاربرد به دو گروه زیر تقسیم بندی نمود:
عایق لوله‌ای الاستومری
همانطور که از نام این نوع عایق حرارتی برودتی مشخص است و در مقاله‌های پیشین درمورد آنها بحث شد، شکلی شبیه به لوله داشته و به صورتی با روکش آلومینیومی و بدون روکش در محیط‌های روباز و سرپوشیده استفاده می‌شوند. لازم به ذکر است که نوع روکشدار آلومینیومی این عایق‌ها گزینه‌ای بسیار کاربردی و مناسب برای لوله و اتصالات و تجهیزات قرار گرفته در محیط‌های روباز می‌باشند که می‌توانید با خیال راحت آنها را انتخاب کنید. باتوجه به شرایط محیطی می‌توان لوله‌هایی با طول 2 و ضخامت 9، 13، 19 و 21 می‌لیمتر را باتوجه به کارانتخاب نمود.
عایق رولی الاستومری
نوع دیگری از عایق‌های برودتی به صورت رول ارائه می‌شوند و از آنها برای عایق کاری و یا ورق کاری دیوار و سطوح می‌توان استفاده نمود. عایق الاستومری رولی در انواع مختلف ساده و با روکش در بازار موجود بوده و مقاومت آنها در پاره شدن بسیار زیاد است زیرا از استحکام بالایی برخوردارند. روکش مورد استفاده در این عایق‌ها آلومینیوم بوده و چسب‌های پشت آنها باعث چسبندگی قوی به سطح مورد نظر خواهد شد. لازم به ذکر است که هر دو نوع عایق لوله‌ای و رولی ساختاری سلولی بسته دارند و به همین دلیل امکان نفوذ آب و حرارت به آنها وجود ندارد. به طبع از ویژگی‌های خاص آنها شمرده می‌شود.
عایق پشم شیشه
پشم شیشه از دیگر انواع عایق حرارتی برودتی می‌باشد که به عنوان عایق صوتی نیز عمل کرده و کاربرد بسیار زیادی در صنعت دارد. همچنین کاربرد چشمگیر این عایق در ساختمان‌ها دیده می‌شود. این نوع عایق از بازیافت شیشه تولید شده و از قدیمی‌ترین الیاف‌های عایق معدنی بشمار می‌رود و در اغلب مواقع به صورت رول‌های استوانه ی در بازار عرضه می‌شوند. پشم شیشه‌های مورد استفاده در صنعت بر اساس شکل و ساختار دارای انواع مختلفی هستند و در برخی از آنها فویل‌های آلومینیومی به عنوان پوشش برای آنها در نظر گرفته می‌شود.
همچنین لازم به ذکر است که نوع خاصی از این پشم شیشه‌ها به صورت الیاف پارچه‌ای نیز در عایق کاری ارائه می‌شود .با توجه به اینکه پشم شیشه همانطور که گفته شد یک عایق برودتی و صوتی به شمار می‌رود، به همین دلیل می‌توان از آن در کاشی‌های سقف و کف، ساندویچ پنلها، دیوارها، ساخت تجهیزات حرارتی و مجرای لوله‌کشی‌های توکار و روکار استفاده نمود. از دیگر ویژگی‌های عایق برودتی پشم شیشه می‌توان به مقاومت بالای آنها در دمای -195 تا 120 درجه اشاره نمود.
عایق پشم سنگ
پشم سنگ نوعی عایق است که در اثر حرارت‌دهی سنگ بازالت و کک در کوره‌های مخصوص بدست می‌آید. این عایق از دیگر انواع عایق‌های حرارتی برودتی می‌باشند که برای محافظت از تاسیسات سرمایشی و گرمایشی استفاده می‌شوند. پشم سنگ پس از تبدیل شدن به الیاف در انواع مختلف پتوئی، لحافی، تخته‌ای و لوله‌ای ارائه شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال در نوع تخت این عایق‌ها که اغلب در ابعاد 120 در 60 سانتی‌متر می‌باشند، برای عایق سازی سطوح و دیوار کاربرد دارند .از طرفی پشم سنگ‌های لحافی که دارای روکش آلومینیومی هستند، به منظور عایق سازی سقف سوله‌ها و همچنین لوله‌ها مورد استفاده قرار گرفته و می‌توانند در دمای منفی پنج تا 150 درجه عملکرد مناسبی را اجرا کنند.
عایق پلی اورتان
از جدیدترین انواع عایق حرارتی برودتی می‌توان به پلی اورتان اشاره نمود که اخیرا وارد بازار شده است. درواقع این عایق در گروه عایق‌های پلیمری قرار می‌گیرد. پلی اورتان دارای انواع مختلفی می‌باشد و می‌توان آنها را در یک دسته بندی کلی به فوم‌های سلول باز و سلول بسته تقسیم بندی کرد. این عایق‌ها با اسپری‌های مخصوص روی دیوار و سطوح مورد نظر پاشیده شده و منجر به جلوگیری از هدر رفت انرژی می‌شوند. همچنین از مهم‌ترین مزایای عایق‌های پلی اورتان می‌توان به قدرت چسبندگی بالا و عدم جذب رطوبت در آنها اشاره نمود.
بطورکلی تا اینجا در این مقاله دانستید که از عایق برودتی برای جلوگیری از انتقال سرما استفاده می‌شود. همچنین گفته شد که عایق‌های برودتی به دو دسته معدنی و پلیمری تقسیم می‌شوند. در این میان عایق‌های معدنی نسبت به عایق‌های پلیمری از استحکام و مقاومت بالاتری برخوردارند و از همین‌رو کاربرد بیشتری را ارائه می‌دارند. برای مثال عایق‌هایی چون پشم شیشه یا پشم سنگ دربرابر عواملی چون آتش‌سوزی مقاومت نشان می‌دهند.
ویژگی عایق برودتی
مهم‌ترین ویژگی و درواقع نقش اصلی یک عایق برودتی با هدف جلوگیری از ورود یا خروج سرما به ساختمان یا فضای مورد نظر می‌باشد. هر اندازه که عایق برودتی مورد نظر از ضریب انتقال انرژی بالاتری برخوردار باشد و اصطلاحا بتواند سرمای بیشتری را حفظ کند عایق مطلوب‌تری خواهد بود و بیشتر مورد استفاده قرار خواهد گرفت. عایق‌های برودتی طبق مطالب بالا در دو دسته عایق برودتی معدنی و عایق برودتی پلیمری قرار می‌گیرند و شامل انواع عایق‌های پشم شیشه، پشم سنگ، پلی اورتان، الاستومری و پلی استایرن و… هستند.
البته همانطور که اشاره شد تنوع در عایق حرارتی برودتی بالاست. از آنجایی که ساختار و ویژگی‌های هرکدام متفاوت از دیگری است پس کاربرد متفاوتی نیز دارند. برای انتخاب و خرید این عایق حرارتی برودتی بهتر است نکات زیر را مورد توجه قرار داد.
- محدوده دمایی که عایق می‌تواند متحمل شود را باتوجه به شرایط محیطی درنظر بگیرید. زیرا هریک از انواع عایق‌ها در محدوده دمایی خاصی کاربرد دارند که درهنگام انتخاب باید به این موضوع توجه فرمایید.
- علاوه‌بر محدوده دمایی لوله‌ای یا رولی بودن آن را درنظر بگیرید. اگر هدف شما پوشاندن لوله‌های تاسیسات در فضاهای روباز با درجه دمایی پایین است، بهتر است انتخاب شما عایق الاستومری لوله‌ای باشد. درمقابل برای عایق کاری دیوارها باید از نوع رولی استفاده نمود.
- همچنین باید بدانید که برخی از عایق‌های برودتی خاصیت جلوگیری از آلودگی صوتی را دارند و دربرابر امواج صوتی مقاومت خوبی دارند. به همین دلیل اگر هدف شما عایق کاری ساختمان است، از این نوع عایق می‌توانید استفاده کنید.
عایق حرارتی چیست و انواع آن
اگر انتقال حرارت را به معنای انتقال انرژی حرارتی بین اجسام با دمای متفاوت تعریف کنیم، در آن صورت عایق حرارتی باید بتواند برای اجسام در تماس با هم و یا در محدوده یک تشعشع تابشی، مانع این انتقال حرارت شود. درواقع عایق حرارتی ماده‌ای است که به دلیل ویژگی‌های فیزیکی خود به راحتی دما را هدر نمی‌دهد. زیرا از هدر رفت انرژی جلوگیری می‌کند. از نظر علم فیزیکی انتقال حرارت را به سه نوع کلی:
هدایت، همرفت و تشعشع تقسیم می‌کنند، که برای هر سه نوع این‌ها بسته به نیاز خانگی و نیمه صنعتی یا صنعتی، عایق‌بندی مناسب، طراحی و مورد استفاده قرار می‌گیرد. در کنار عامل کاهش رسانش گرمایی، کاهش سطح تماس نیز مسئله مورد توجهی در عایق کاری وجود دارد که باید به آن توجه شود. هرچند این مسئله باید قبل از عایق کاری و در طراحی جسم و محیط اولیه در نظر گرفته شده باشد که باعث ایجاد مشکل نشود.
با توجه به عوامل گفته شده در بالا و براساس معیارهای دقیق تر علمی می‌توان عملکرد عایق‌ها را علاوه‌بر جنس مواد و شرایط محیطی که گفته شد، براساس عوامل زیر ارزیابی کرد:
- هدایت حرارتی که اغلب با ضریب k و یا لاندا معرفی شناخته می‌شود.
- میزان انتشار سطحی با نشان اپسیلون
- ضخامت عایق
- تراکم یا چگالی
- ظرفیت حرارتی خاص
- پل حرارتی
اهمیت عایق حرارتی برودتی
- محافظت در برابر دمای شدید بیرون و حفظ دمای داخلی خانه و رسانایی متعادل آن به تمام قسمت‌های خانه دو دلیل اساسی اهمیت استفاده از عایق حرارتی برودتی است.
- بین داخل و خارج خانه همیشه اختلاف دما وجود دارد و اغلب دیوار یا نماها اجازه انتقال گرما و سرما را می‌دهند. در خانه‌های فعلی، ضخامت دیوارها و نماها با یک لایه عایق جایگزین می‌شود. بدین ترتیب از اتلاف انرژی جلوگیری می‌شود.
- اکثر ما در روزهای سرد سال، سرمای قطبی و برف را تجربه کرده‌ایم. داشتن عایق حرارتی برودتی خوب در هوای سرد، نقش مهمی در مواجه با دمای سردتر از حد معمول دارد. داشتن عایق با کیفیت به ما کمک می‌کند تا دمایی بهتر در خانه داشته باشیم، بدون اینکه انرژی بیش از حد لازم مصرف کنیم. از همین‌رو عایق حرارتی برودتی نقش موثری در زندگی ما دارد.
همچنین خانه‌ای که به خوبی و طرز صحیحی عایق‌بندی شده باشد گرمای داخل را راحت تر حفظ می‌کند. - این همان چیزی است که در مقابل برای مقاومت در برابر هوای سرد و برفی به آن نیاز داریم. زیرا گرما تمایل دارد پراکنده شود و از یک محیط گرم به یک محیط سرد و همچنین از داخل به بیرون منتقل شود. بنابراین، خانه‌هایی با عایق‌بندی ضعیف به صرف انرژی بیشتری برای حفظ دمای مناسب نیاز دارند.
- گرما چه از طریق دیوارها و چه از پنجره‌ها، به تدریج فرار می‌کند. بنابراین افراد به دنبال راهی برای حفظ دمای مطلوب خانه هستند. یکی از بهترین راه‌ها برای حفظ دمای مطلوب، استفاده از عایق حرارتی برودتی است. باتوجه به نوع کاربرد بهترین گزینه را انتخاب کنید.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم با اشاره کوتاهی به انواع عایق حرارتی برودتی شما را با آنها آشنا کنیم. و به نوع کاربرد آنها در صنایع مختلف بپردازیم. در ابتدا عایق کاری و چیستی انواع عایق حرارتی برودتی را توضیح دادیم و در ادامه انواع رایج عایق‌های موجود در بازار را مورد بررسی قرار دادیم.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که با کیفیت‌ترین و عالی‌ترین عایق اگر در جای مناسب خود استفاده نشود، می‌تواند بدترین انتخاب باشد. برای انتخاب یک عایق مناسب حرارتی برودتی باید به موارد استفاده آن طبق مطالب ذکر شده با توجه به شرایط محیطی و نوع آب و هوا و کاربرد صنعتی و خانگی آن توجه کنید. به یقین برای این کار نیاز به یک کارشناس خبره در آن زمینه دارید. متخصصین عایق دما آماده ارائه مشاوره رایگان به شما در این زمینه می‌باشند.
ارتباط با ما
جهت هماهنگی بیشتر با مشاورین و متخصین ما در زمینه عایق حرارتی برودتی و ثبت درخواست‌های خود در راستای عایق کاری می‌توانید ازطریق راه‌های ارتباطی موجود در سایت با ما هم مسیر باشید.
